Geçmişle bağını iyileştirmek isteyen pek çok insanın en yoğun direnci yaşadığı yer affetme sürecidir. Çoğu kişi affetmeyi ‘yaşadığı haksızlığı kabul etmek’ ya da ‘yaşananları unutmak’ gibi algılasa da affetme tüm bu yanlış anlamaların çok ötesindedir. Aslında affetme, kişinin kendi iç dünyasındaki duygusal yüklerle temas ettiği ve bazen de geçmişi kabul etmek yerine onunla sağlıklı bir ilişki kurmayı seçtiği iyileşme alanıdır diyebiliriz.
Bir psikolog olarak seanslarda en sık karşılaştığım durumlardan biri, geçmişte deneyimlenen kırgınlıkların bugününü etkilemeye devam etmesidir. Çünkü zihin, işlenmemiş duyguları bir kenara bırakamaz; onları çözümlenmesi için sürekli hatırlatır. Bu nedenle affetme, yalnızca ‘affediyorum’ demekle tamamlanan bir karar değildir. Yaşananları anlamlandırmayı ve içsel yükü adım adım hafifletmeyi gerektiren bir süreçtir.
Affetmek Neden Bu Kadar Zor?
Biri bizi incittiğinde yalnızca bir davranışa değil, çoğunlukla kendi değerimize, güven duygumuza ve ilişkiye dair inançlarımıza da temas etmiş olur. Bu tür süreçlerde kişi çoğu zaman duygularını düzenlemekte zorlanabilir. Zihin hem geçmiş deneyimlere gider hem de bugün yaşananları anlamlandırmaya çalışır.
Bu nedenlerle, affetme çoğu zaman hemen gerçekleşebilecek bir durum değildir. Aksine duyguların işlenmesi ve iyileşmesi için zamana ihtiyaç duyan bir süreçtir.
Affetmek Unutmak Değildir
Psikolojik açıdan affetme, hatırlamamak değil, hatırladığında acının artık kontrolü ele almadığı bir noktaya ulaşmaktır. Affetmek, yaşananı haklı çıkarmak değil, yaşananın üzerindeki duygusal yükü hafifletmektir. Yani affetmek, bu yükü ben taşıyorum ve bırakmayı seçebilirim diyebilmektir.
Affetme Sürecinde Terapi Ne Sağlar?
Terapi, bireyin hem duygularına hem de sürecine şefkatle yaklaşmasını sağlar:
- Duyguları tanıma: Kırgınlık mı, öfke mi, ihanet mi, yoksa yas mı? Kişinin duygularını anlamlandırmasına ve bu duyguların etkisini görebilmesine olanak sağlar.
- Sınırları yeniden oluşturma: Affetmek, yeniden aynı ilişki biçimine dönmek anlamına gelmez. Bazen affetme, ilişkinin şeklinin değişmesini de içerir.
- Anlamlandırma: Kişinin deneyimlediği zorlayıcı sürecin, hayatındaki yerini ve etkisini fark etmesine yardımcı olur.
Sonuç olarak, affetmek her zaman karşı tarafa verilmiş bir hediye değildir. Çoğu zaman kişinin kendine uzattığı içsel bir şefkat alanıdır. Hazır olduğunuzda, ihtiyaç duyduğunuz anda ve kendi ritminizle gerçekleşebilecek bir süreçtir.
