Anne ne demek? Annelik duygusunu yaşamak, yaşatmak; merhametle muamele ederek bir çocuğun dünyaya gelmesinde en önemli yere sahip olması demek! Üşümesin diye üstündekini çıkarıp örtmek, karnı doysun diye aç kalmak ve o üzülmesin diye her zorluğa karşı koymak demek…
Mitolojide anne “ağaca” benzetilir. Kökleri vardır, evlatlarının hayata tutunmasına destek olan. Dalları vardır, yavrularına salıncak, at, oyuncak olan. Meyvesi vardır, evlatlarını doyuran, hayatta tutan. Gölgesi vardır, evladının üzerine düşüp yanmaktan koruyan. Gövdesi vardır, yavrularına yaslanabilsinler diye dayanak olan. Kovuğu vardır, gerektiğinde yavrularını saklayan, sığınak olan… Anneye nasıl tutunuyorsa çocuk da hayata o şekilde tutunmaya devam ediyor. Bu nedenle, nasıl ki o ağacın kökleri sağlam bir şekilde ise anne ve çocuk arasındaki iletişim, duygusal bağ o kadar önemli rol oynuyor. Anne eğer mutluysa bir ailede o evde yaşayan bütün bireyler mutlu olur. Annenin o günü morali bozuk olduğunda o anda herkesin modu düşer. “Cehaletin tek korkusu kadındır. Çünkü kadın öğrenirse çocuklarına da öğretir. Bugün kendini geliştirirsin, yarın neslini yetiştirirsin.” (Emine Supçin)
Bir anne ne kadar bilgiye, beceriye, üretkenliğe sahipse yetiştirdiği çocuk da onun gibi olur. Sadece anne mi? Tabii ki babanın da büyük bir sevgi rolü vardır. Özellikle kız çocukları üzerinde o kadar önemli bir yere sahiptir ki kız çocuklarının ilk aşkıdır babaları. Onları sevmek, hatta sadece sevmek değil; öyle yoğun duygularla, şefkatle sevmeli ki bir çift güzel söze kanıp hayatını mahvedecek bir niteliğe sahip olmadan koşulsuz sevmeli…
Her alanda, her vakit gelişime açık olmalı bir anne! “Zamanım yok, bu eğitimi alamıyorum, kitap okuyamıyorum.” gibi nedenler ileri sürülmemesi gerekiyor. Yaşın hiçbir önemi yok! 60 yaşında bir tıp mezunu ve 70 yaşında ise öğretmenlik mesleğinden emekli olup hukuk fakültesini bitiren Ahmet Atay beyefendi gibi tahayyül ettiğiniz mesleğe, ideallere ulaşmak kolaylaşır.
Yaşadığımız hayat standartları pekâlâ hepimizin çok farklı fakat koşullara ve zamana göre hareket etmemiz gerekiyor. Örneğin, gündüz kuşağı izlemek yerine ısrarla çocuklarımıza kitap okuyun derken, bizlerin de elinde bir kitap görmelerini sağlamalıyız. Nasıl bir konuşma üslubuna sahipse maalesef bizler onlar için örnek teşkil ediyoruz. Az önce ilettiğim gibi “zamanım yok” yerine “zaman buldukça yapmaya çalışmak.” Çünkü dijital çağda yaşıyoruz; bunun avantajlarından yararlanmak gerekiyor. Dezavantajları daha cazip gelebilir. Fakat her zorluk yeni bir güzelliğin, başarının habercisidir.
Anne ve çocuk arasındaki ilişkide duygusal bağ güçsüzse bu durum çocuk açısından güvensiz hissetmesine ve hayatta kendilerini yalnız hissetmelerine neden olur. Bu sevgi eksikliği, kişisel ilişkilerde sorunlar, güven problemleri ve öz-değer eksikliği gibi durumlara yol açabilir. Günümüz şartlarında, az önce ilettiğim gibi dijital çağda yaşarken maalesef bu avantajların kıymetini, ehemmiyetini bilmiyoruz. Online eğitimler, her alanda bir bilgiye ulaşmak elimizin altında. Fakat bizi değerli kılan tek şey, kendi değer ölçülerimizle o değeri yükseltmek. Bulunduğumuz çevre, konuştuğumuz insanlar ve en önemlisi kimlerle vakit geçirdiğimiz çok önemli. Peygamber Efendimiz (S.A.V) dediği gibi: “Mümin müminin aynasıdır.” Kimlerle takıldığımız, zaman harcadığımız o kadar önemli bir yere sahip ki ev sahipliği yaparken bir anda evimizi bir başkasına kaptırabiliyoruz. Neden? Çünkü zamanla o kişiye benzeriz. Sözlerimiz davranışa, eyleme dönüşünce — iyi ise iyi yönlerimizle, kötü bir ilişki boyutunda kötü yönlerimizle…
Doğada hiçbir şey kendisi için yaşamaz! Örneğin, nehirler, göller kendi suyunu içemez. Ağaçlar kendi meyvesini yiyemez. Güneş kendisi için ısıtmaz. Ay kendisi için parlamaz. Çiçekler kendisi için güzel kokmaz. Toprak kendisi için doğurmaz. Her şey birbiri için yaşar doğada. Bir aile kurmak bunun gibidir. Birbiri için yaşamak gerekir. Ebeveyn olarak tek taraflı değil, bir problem olunca birlikte üstesinden gelmemiz gerekir. Mutlu bir aile, mutlu çocukluk anıları ile doludur.
Annelik duygusu o kadar yoğun, o kadar şefkatli, güvenli ki bu sevginin benzeri yok maalesef! Hayatımızın en güzel hikayesi, en güzel günleri ve unutulmazı… Geçmişe dönünce tek özlem çektiğim şey, baba evinde yaşadıklarımdır. Bazen kötü geçen günlere bile özlem duyarız. Hayatımızı şekillendiren aslında bu iyi ve kötü anılarımız. Umarım yeni nesil de bunun farkına varır ve bizlerin annelerimize bağlılığımızı benimseyerek hayatlarına devam ederler. Maalesef günümüz şartlarında, özellikle dijital çağda yaşamak gençlerimizde ahlak çöküntüsünü yaşattı. Bu çağın avantajlarından yararlanmak yerine dezavantajları ile karşı karşıya geldik. Özgüven duygusunu farklı yaşatıyoruz çocuklarımıza maalesef…
Sosyal çürüme dediğimiz olay bu aslında! Her şey elimizin altında fakat bizler tembel bir nesil yetiştiriyoruz. Güzel ahlaktan uzaklaşıyoruz. Hayatımızı çevrelediğimiz insanlara dikkat etmemiz gerekiyor. Özellikle çocuklarımızın kimlerle arkadaşlık ettiği, özel yaşantısına çok fazla müdahale etmeyecek şekilde iyi bir gözlemci olmamız gerekiyor. Günlük tutmaları konusunda önderlik yapabiliriz. Çünkü günlük tutmak bazen karşı tarafa olan hislerimizi, duygularımızı, üzüntülerimizi belli edemeyince içine kapanmak yerine kağıt ve kalemle bir dostluk kurup onu ifade etmektir.
Empati duygusunun en etkin hali sanırım anne olunca, annemizin her duygusunu yaşamak oluyor. Yere düşünce kalkmayı, ihanetin acısını, dostluğun baki olmayacağını, herkese itimat edilmemesi gerektiğini yaşayarak zamanla anlıyoruz. “İçini dışından daha fazla süsle.” diyor Mevlana. Neden? Çünkü içimizde ne kadar iyi şeyler beslersek bu dışarı o şekilde yansır. Ne kadar kaliteli kıyafetler giyersek giyelim, ne kadar kaliteli telefonları elimizde taşırsak taşıyalım; konuşmamızla, üslubumuzla etkileriz karşımızdaki insanları. Ve ne kadar güzel bir ahlaka sahip olursak, o kadar da güzel bir nesil yetiştirmiş oluruz.
“Pislik içinde doğan kurt, ebediyen huyundan dönmez, ambere bakmaz.” Mevlana Hazretleri yine ahlakın ne kadar kıymetli bir yere sahip olduğunu bizlere tekrar tekrar sözleri ile anımsatıyor. Huyu canlara eş olarak yarattığını ileri sürüyor. Örneğin, gözümüz, kaşımız, bütün uzuvlarımız yerli yerinde; bir düşünelim kaşımızın yeri farklı bir yerde olsaydı ya da ağzımız… Hepsi o kadar güzel bir şekilde dizayn edilmiş ki “keşke” demiyoruz. Bu kadar güzel, intizamlı yaratılmışız. Huyumuz da bizi temsil eden, ebediyen ruhumuzu yöneten bir bileşim. Merhamet duygusu, Allah sevgisi, güzel ahlaktan geçiyor. Ne kadar çocuklarımızı iyiliğe alıştırıp kötülükten uzaklaştırırsak topluma değer katmış oluruz.
Hayati İnanç hocamızın bu sözünü çok severim: “Nasıl yaşanacağını öğrendiğinizde, yaşanacak hayat kalmıyor.” Bu hayat bizim ve başkalarını memnun etmek için gelmedik biz bu dünyaya! Hayat felsefemiz bunlar olsun:
- Kendinizi sevin,
- Kimseden bir beklentiniz olmasın,
- İtimat duygunuzu geliştirin, herkese güvenmeyin,
- Geçmişin elemli yükünden kurtulun,
- Kendiniz için yaşayın, sevin,
- Sizi değersiz hissettiren herkesten uzaklaşın,
- Her gün şükrünüzü artırın ve güzel şeyler düşünün…
