Kardeş kıskançlığı yaş fark etmeksizin her yaşta görülebilir. Çocukluk döneminden başlayan kıskançlık ebeveyn müdahalesi olmazsa ileri ki yaşamlarında da devam edebilir. Kardeşler arasındaki kıskançlıklar, ebeveynleri zorlayan durumlardır. Ebeveyn tutumu kardeş kıskançlığı arttıra da bilir veya azalta da bilir.
3-4 yaş öncesi çocuklar anneye yoğun ilgi duyarlar. Annenin ilgisini paylaşmak zorunda kalan çocuğun kardeşine ve annesine karşı tepkisi de bir o kadar yoğun olur. Kardeşler arası yaş farkı ne kadar az ise kıskançlığın şiddeti o derece çok olur. Çocuk, anne karnından itibaren kardeşini anne babasının sevgisini kaybetmekten ve endişe duymaktan korkar.
Kardeşini kıskanan çocuk, ona zarar verebilir, onun evden gitmesini isteyebilir. Regresyon davranışlarında bulunabilir. Bunlar: parmak emme, tırnak yeme, bez bağlama isteği, yanında uyuma ve biberon-emzik emme isteklerinde bulunabilir. Sonradan çocukta iletişim bozukluğu, uyumsuzluk ve güvensizlik meydana getirebilir.
Peki Ne Yapmalıyız?
Öncelikle ebeveynlere anne karnındayken çocuğu, kardeşinin dünyaya gelişine hazırlamalarını tavsiye ediyorum. Annenin hamileliği sırasında, kardeşinin dünyaya geleceğini çocuğa anlatılmalı. Hamilelik sırasında babanın desteği de önemli. Baba çocuğun bakımıyla yavaş yavaş ilgilenmeli ve sorumluluk almalı. Kardeşi doğduğunda, kardeşi ile neler paylaşabileceğini, birlikte oyunlar oynayıp eğleneceklerini anlatarak bu düşünceye alıştırmaya çalışmalı. Aynı kendi bebekliğinde olduğu gibi bakıma ihtiyacı olacağı, bu sebeple annesinin ona bakacağını ve onu besleyeceğini açıklayın.
Kardeşi için eşya veya kıyafet alırken çocuğa da fikrini sorun ya da “Sen de bir şey ister misin?” gibi sorular sorun.
Çocuğunuza kardeşiyle ilgilenmesi için küçük küçük görevler verin. İstemesine dikkat edin ve övgü sözcüklerini esirgemeyin. Küçük küçük ödüller de verebilirsiniz.
Çocuğunuzdan oyuncaklarını veya eşyalarını kardeşiyle paylaşmasını istemeyin. Onun istemesini ve adım atmasını bekleyin.
İki kardeş tartıştığı zamanlarda müdahale etmeden tartışmanın sonlanmasını bekleyin. Eğer şiddet uyguluyorlarsa, sakinleşene kadar ayrı yerlerde kalarak mola verme yöntemini kullanın.
Çocuğunuzdan kardeşinin idare etmesini istemeyin. “O daha çok küçük sen ablasın/abisin, onu idare etmelisin, gereksiz yere kardeşini kıskanmamalısın ” gibi sözlerden kaçının.
