Öğrenme Güçlüğü Olan Bireylerin Akademik Başarısızlıkları ile Baş Etme Yolları
Öğrenme güçlüğü olan çocuklar okuma konusunda istekleri azdır ve motivasyonları düşüktür. Okudukları metin hakkında düşünmez, yorum yapmazlar ve metin için belli bir amaçları yoktur. Metinleri anlamak için çabalamaz ve hatalı, yavaş okumalar yaparlar. Okuma ve okuduğunu anlama için öğrenme güçlüğü olan çocuklara yönelik birçok strateji bulunmaktadır. Okuma becerisini geliştirmek ve artırmak için “ses temelli öğretim” yöntemi, okuma öğretimi bakımından etkili olabilmektedir. Bu stratejide öğrenciye ses ve harfler arasındaki ilişkilerin öğretilmesi gerekmektedir. Sesleri bulma, ses ekleme-çıkarma-değiştirme, benzer ve farklı sözcükleri fark etme, sesleri birleştirme açısından etkinlikleri içermektedir. Öğrenme güçlüğü olan çocuklar harfleri tanıma, ayırt etme, harflerin çıkardığı sesleri anlama ve algılamada zorluklar yaşamaktadırlar. Bu zorlukları hafifletmek veya ortadan kaldırmak için ilk olarak ses bilgisel farkındalığın geliştirilmesine yönelik etkinliklere ağırlık verilerek harflerin öğrenilmesi, otomatik şekilde tanınmasını sağlanması gerekmektedir.
Örnek olarak, öğrenciye harfleri, sözcükleri doğru seslendirene kadar birlikte alıştırmalar yapmak; bir sözcükteki harflerden birinin çıkarılıp veya eklenip yeni sözcük olacak örneklerin çoğaltılıp işitsel olarak hem birlikte söyleme hem de öğrencinin birçok kere söylemesi sağlanabilir. Sözcüklerdeki heceleri vagonlarla ifade ederek hecelemenin anlaşılması kolaylaşabilir. Seslerin öğretilmesi, heceleme ilişkisi ve yeni sözcükler birleştirerek yeni sözcüklerin oluşturulması, kelime bilgisi artırılarak öğrenme sağlanabilir. Bununla birlikte, okuma sırasında harf tanıma, sesleri hatırlama ve otomatik olarak çıkarma okuma becerisinin gelişimini artırabilir. Seslerin tanınması ve hatırlanması açısından birçok etkinlikle destelenerek okuma başarı artar ve yoğun planlama ile gelişim desteklenerek etkili bir öğretim oluşur.
Öğrenme güçlüğü olan öğrencilerde rakamları tanıma, rakam sistemini anlama, sayıları ve şekilleri algılama, sayma, karşılaştırma, bire bir eşleme becerileri geliştiremez ve matematiksel kavramları, bilgileri öğrenemezler. Temel bilgileri, hesaplamaları hatırlamakta zorlanırlar. Matematiksel olarak öğrenme stratejileri geliştirmekte zorlanırlar veya yanlış strateji uygularlar. Okuma becerisini geliştirmek ve akademik başarıyı artırmak için birçok strateji ve yöntem olmasıyla birlikte matematik alanında sağlanabilecek hizmet ve teknikler sınırlı kaldığını söyleyebiliriz. Matematik ile ilgili “görsel işlemleme stratejileri” kullanılabilir. Bu stratejide; matematiksel işlemleri tahtada yazarken veya sunuda gösterilecekse anlaşılır, okunur olması açısından büyük (en az 18 punto) bir şekilde yazılması gerekir ve önemli yerleri vurgulamak için renklendirerek dikkat çekmeye ve önemli yerleri vurgulamak gerekir. Ayrıca tahtada yazılanlar dersten sonra öğrencilerle aynı şekilde verilmelidir. Yapılan alıştırmalarda işlem sırasına numaralar verilerek öğrencinin işlem sıralarını anlamasını kolaylaştırmaya çalışmak gerekir.
Öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin matematik becerilerini geliştirmek için çoklu duyusal öğretim yöntemleri kullanılarak hem dikkatleri çekme hem de anlamayı kolaylaştırma açısından görsel, işitsel, dokunsal ve hareket ağırlıklı birçok etkinlik yapılarak öğretim sağlanabilir ve kalıcı bir hale gelebilir. Örneğin, sayıları öğrenme, toplama ve çıkarma yapma, sayılarla bağlantı kurma açısından bozuk paralar kullanılabilir. Bozuk paralarla öğrenciye görsel, dokunsal duyuları yardımıyla ekleme ve çıkarma ilişkisi kurması kolaylaşabilir. Derslerde işlenen konuları pekiştirmek için verilen ödevlerde görsel, işitsel ve yazılı yönergeler verilmesi, ödevdeki yönergeleri yerine getirmek açısından teşvik edici olmaktadır. Bu doğrultuda, derste öğrenilenlerin pekişmesi ve kalıcı hale gelmesi açısından verilen ödevlerin yapılması sağlanarak öğrenme gerçekleşebilir.
Öğrenme güçlüğü olan çocuklar dikkat, algılama, birleştirme ve anlamlandırma gibi birçok sorunla başa çıkmak zorunda kalmaktadırlar. Bu zorluklarla mücadele etmek ve akademik başarıya ulaşmak açısından hem dikkat çekecek yazı ve renklendirmeler hem de çoklu duyusal öğretimle matematiksel becerilerin gelişiminde artış meydana gelebilir.
