Kuzey Makedonya Cumhuriyeti, Makedonca’da Република Северна Македонија ya da Arnavutça’da Republika e Maqedonisë së Veriut, Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nin dağılmasıyla bu yedi farklı devlet kurulmuştur. Bu ülkeler; Bosna-Hersek, Hırvatistan, Slovenya, Kuzey Makedonya, Sırbistan, Karadağ ve Kosova’dır. Makedonya, 8 Eylül 1991’de bağımsızlığını ilan etmiştir ve ülkenin ismi 2019’da Kuzey Makedonya olmuştur.
Makedonya’nın ilk resmî dili Makedonca iken, daha sonra 13 Ağustos 2001’de imzalanan Ohri Çerçeve Antlaşması (OÇA) ile nüfusun %20 üzeri konuşan halkların dili de resmî dil olma hakkı tanınmış olup, Arnavutça da ikinci resmî dil statüsünde yerini almıştır. Ne yazık ki Makedonya Türkleri bu bahsedilen yüzdeliğe erişememiştir.
Kuzey Makedonya Cumhuriyeti, multietnik ve multikültürel bir yapıya sahip olan bir ülkedir. Ülkede etnik gruplar olarak Makedonlar, Arnavutlar, Türkler, Çingeneler, Sırplar, Boşnaklar, Ulahlar ve diğer etnik gruplar ile Torbeşler yaşamaktadır. Torbeşler, Müslüman Makedonlar olup kendilerini Hristiyanlardan ayırt edebilmek için bahsedilen ismi kullanırlar.
En çok konuşulan diller; Makedonca, Arnavutça, Türkçe, Çingenece ya da Romanca, Sırpça, Boşnakça, Ulah dilidir. Kuzey Makedonya’nın nüfusu, 2019 Eurostat verilerine göre 2,1 milyondur.
Makedonya’nın doğal güzellikleri gözden kaçmaz olup; Korab, Şar, Yakupitsa dağları en önemli dağlar olup, Drin, Bregalnica, Güney Morava, Otinya, Treska nehirleri bunun yanında Kuzey Makedonya’nın en önemli nehirlerinden biri olan Vardar Nehri, Gostivar’a yakın bir köy olan Vrutok köyünde kaynamakta olup Yunanistan’a geçmektedir. Vardar Nehri, Türkçemizde “Vardar Ovası” gibi birçok türküye de ilham kaynağı olup başkent Üsküp’ü ikiye bölmektedir.
Söylentilere göre, eskiden Üsküp’te çok su olduğundan dolayı “Yüz küp”te denilmekteymiş. Aynı zamanda eskiden yaşayanlar, Vardar Nehri’ni gözlemleyip hızlanmasıyla kışın geleceğinin habercisi olduğunu söylerlermiş.
İsmini atalarımızdan Doyuran olarak alan Doyran Gölü ve Tikveş Gölü de Makedonya’dadır. Bu göllerin yanında Ohrid şehrinin incilerini ve tatlı su balığı olan Pastrmka balığını da unutmamalıyız.
Evlad-ı Fatihan şehri Üsküp, Osmanlı Türkleri tarafından 19 Ocak 1392’de egemenliğe geçmiştir. İstanbul ise 1453 yılında fethedilmiş olup, Üsküp’ün İstanbul’dan 61 yıl önce fethedildiğini belirtebiliriz. Türkçemizde Üsküp, Arnavutça’da Shkup, Makedonca’da ise Скопје diye okunmaktadır.
2021’de saptanan verilere göre Üsküp’ün nüfusu 600.000’dir. Genel olarak ülkede turizm, şarapçılık, tütüncülük yapılmakta olup, bunların yanında elma, tütün, kikiri (fıstık) gibi ürünler çiftçiler tarafından yetiştirilmektedir.
Kuzey Makedonya’da göç, kanayan bir yara olup, bunun sebebi ekonomik nedenler olarak gösterilmektedir.
Kuzey Makedonya’nın para birimi Makedon Dinarı (MKD) olup şu anda 1 Türk Lirası 0,73 Dinar’dır. (05.06.2025). Devlet Bankası Dinar’ı Euro’ya sabitlemiş olup, 1 Euro yaklaşık olarak 61,6 Makedon Dinarıdır. (NБРМ, 2020).
Ülkede nüfus sayımı yaklaşık olarak 20 yıldır yapılamamakta olup, 2021 yılında nüfus sayımı yapılmıştır. Ülke nüfusu 2 milyon 97 bin 319’dur.
Kuzey Makedonya, NATO üyesi olan bir ülkedir.
Saygılarımla.
Yararlanılan Kaynaklar:
https://tr.m.wikipedia.org/wiki/Dosya:Flag_map_of_North_Macedonia.svg
https://ec.europa.eu/eurostat/news/themes-in-the-spotlight/western-balkans-2019
https://web.archive.org/web/20190203052939/https://www.yenisafak.com/dunya/makedonya-meclisi-kuzeyi-onayladi-3430557
Watkins, Clem S. (2003). The Balkans. New York: Nova Science Publishers, Inc. p. 113. ISBN 1590335252.
https://tr.wikipedia.org/wiki/Vardar_Nehri
https://www.macrotrends.net/cities/22802/skopje/population
https://web.archive.org/web/20090305050053/http://www.ecmi.de/jemie/download/Focus1-2002Brunnbauer.pdf
https://www.nbrm.mk/ns-newsarticle-soopstenie-2832020.nspx
