Bu siteyi kullanarak Gizlilik Politikası'nı ve Kullanım Şartları'nı kabul etmiş olursunuz.
Kabul et
HayrendişHayrendişHayrendiş
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Kategoriler
    • Aile
    • Araştırma
    • Bilim & Kurgu
    • Bilişim & Teknoloji
    • Biyografi
    • Sevgi & Aşk
    • Çeşitli Bilgiler
    • Çocuk
    • Denemeler
    • Edebiyat
      • Öyküler
      • Şiirler
      • Hatıralar
      • Mesajlar
      • Sözler
    • Eğitim
    • Felsefe
    • Finans
    • Genel
    • Gezi
    • Güncel
    • Günlük
    • Hayvanlar Alemi
    • Hukuk
    • İlahiyat
    • İş ve Meslek
    • Kişisel Gelişim
    • Kitap & Dergi
    • Kültür & Sanat
    • Maneviyat
    • Motivasyon
    • Müzik
    • Nostalji
    • Psikoloji
    • Sağlık
    • Sevgi & Aşk
    • Sosyoloji
    • Spor
    • Tarih
      • Tarihi Mekanlar
    • TV & Sinema
    • Yaşam
    • Yemek & Mutfak
  • Okuma Listem
    • Okuma Geçmişi
    • İlgi Alanları
  • İletişim
Arama
  • Hakkımızda
  • Künye
  • Yazarlar
  • Başvuru
  • Gizlilik politikası
  • İletişim
© 2024 Hayrendiş - Sitede yer alan makale, yazı ve şiirlerin tüm hakları yazarlarına ve Hayrendis.com'a aittir. Kaynak gösterilerek de olsa kullanılamaz. Web Tasarım: YD Web
Okunuyor: Carpe Diem Daha Başka Ne Diyem
Paylaş
Bildirimler Daha fazla göster
Yazı Tipi Yeniden BoyutlandırıcıAa
HayrendişHayrendiş
Yazı Tipi Yeniden BoyutlandırıcıAa
  • Hakkımızda
  • Künye
  • Yazarlar
  • Başvuru
  • Gizlilik politikası
  • İletişim
Arama
  • Ana Sayfa
  • Hakkımızda
  • Yazarlar
  • Kategoriler
    • Aile
    • Araştırma
    • Bilim & Kurgu
    • Bilişim & Teknoloji
    • Biyografi
    • Sevgi & Aşk
    • Çeşitli Bilgiler
    • Çocuk
    • Denemeler
    • Edebiyat
    • Eğitim
    • Felsefe
    • Finans
    • Genel
    • Gezi
    • Güncel
    • Günlük
    • Hayvanlar Alemi
    • Hukuk
    • İlahiyat
    • İş ve Meslek
    • Kişisel Gelişim
    • Kitap & Dergi
    • Kültür & Sanat
    • Maneviyat
    • Motivasyon
    • Müzik
    • Nostalji
    • Psikoloji
    • Sağlık
    • Sevgi & Aşk
    • Sosyoloji
    • Spor
    • Tarih
    • TV & Sinema
    • Yaşam
    • Yemek & Mutfak
  • Okuma Listem
    • Okuma Geçmişi
    • İlgi Alanları
  • İletişim
Bizi takip edin
© 2024 Hayrendiş - Sitede yer alan makale, yazı ve şiirlerin tüm hakları yazarlarına ve Hayrendis.com'a aittir. Kaynak gösterilerek de olsa kullanılamaz. Web Tasarım: YD Web
Hayrendiş > Felsefe > Carpe Diem Daha Başka Ne Diyem
Felsefe

Carpe Diem Daha Başka Ne Diyem

Zeliha Aypek
Zeliha Aypek
Yayınlanma 27 Kasım 2024
1.3b Görüntüleme
Yorum yapılmamış
2
Paylaş
5 Dak. Okuma
Paylaş

“…Ne olursa olsun, kendini olacağa bırakmak, tevekkül etmek ne kadar iyi! Jüpiter size pek çok kış bağışlasın, isterse bu Tiren Denizi’ni değişmez kayalara vuran son kış olsun. Akıllı ol, şaraplarını süz ve uzun umutlarını yaşamın kısalığına göre ölç. Konuşmamız boyunca kıskanç zaman uçup gidiyor. Günü topla ve yarına inanma.” (Horatius, Odes)

Anı yaşa, gerisini takma.. “Carpe diem, quam minimum credula postero.” Yani “Günü yakala, yarına olabildiğince az güven.” MÖ 23’te Antik Romalı şair Horatius’un yazdığı “Odes” adlı şiirde geçen bu ifade, hedonist çağı en iyi betimleyen kavramdır. Eskilerde hedonizme slogan olmak amacıyla kullanılmamış olsa da günümüzdeki anlamı itibariyle, şimdiki ânın tüm mutlu edici fırsatlarından, avantajlarından yararlanmayı, ânı kirletmemeye, ertelememeye bizi teşvik eden bir yapıya bürünmüştür. Horatius “günü yakala” derken, gelecek hakkında endişelenmeksizin günün tadını çıkarmamızı ve acı çekmekten kaçınmamızı mı kastetmiştir, bilemeyiz. Ancak bu kavramın bizi şimdinin kollarına dolayıp, geleceğin uzak kaygısından ve geçmişin ağında takılı kalmaktan kurtarması sürekli fayda getirisi olan bir şey midir? Mesela üniversite sınavına hazırlanan bir öğrenci sadece günü bitirmeye odaklansaydı, yarın için çalışma motivasyonu olur muydu? Bir siyasi parti lideri, yarın seçimi kazanmayı düşlemeden ve istemeden kampanya yürütür müydü? Çiftçi tarlasında gelecekteki altın başaklı buğdaylarını hayal etmeden toprağı sürer miydi? Sanmıyorum. Günü yakalamayı kestirme yoldan keyfe ulaşmak olarak anlarsak, ne başarı, ne çalışma, ne ekonomi, ne de politika olurdu. İnsan varlığı genelde şimdiki ânı gelecekteki beklentileri için araçsallaştırır. Beynimiz mutluluk ve zevk odaklı yaşasa da, çabanın, eylemin ve başarının tercih edilmesi sosyal motivasyonla, rekabet koşulları ile ilgilidir.

Yapay Zekâ çağında ise ânı yakalamak, günü mümkün olduğu kadar olumsuzluklardan, istenmeyen olgulardan kurtarmak, haz peşinde koşmak, amaçsız eğlenceyi, başıboş tutku arayışını çağrıştıran tatlı bir tuzak görünümündedir ve insana asıl meseleyi unutturmaktadır: Ölümlü olduğunu. Ânı deneyimlerken, zihnimizle etkin gözlemciyizdir; izleriz bu geçici şimdideki mükemmellin yokluğunu. Âna yapışan ister acı olsun, ister zevk olsun, zamanın sofrasında kaybolup gidecektir.

Genelde mutlulukla özdeşleştirdiğimiz ânı yaşamak, hiçbir şey yapmamak değildir elbette. Eylem hâlinde kalmaktır. Eylem hâlindeki mutluluktur.

Şimdiki zamanda yaşamak, geçmişi ve geleceği yadsımak demek değildir ya da hazıfasızlık. Şimdiki ânı yaşamak, aynı zamanda hafızanın şimdiki ânını yaşamaktır. Gelecek için bir şey tasarlayabiliriz veya hayal edebiliriz. Fakat hayal veya tasarı günceldir ya da güncel değildir. Mesela bu metni yazmadan önce tasarladım ve yazıyorum: bu nedenle de tasarım şimdiki ânda güncel.

Rönesans dönemi Fransız şairlerinden Pierre de Ronsard’ın Cassandra şiiri, carpe diem konusu için iyi bir örnektir. Otobiyografik bir gerçeklik taşıyan şiirin ilham kaynağı, Ronsard’ın – henüz 20 yaşındadır bu sırada- İtalyan bir bankacının kızı olan 13 yaşındaki Cassandra Salviati ile tanışmasıdır. İlk altı dizede genç kız henüz açmış bir gülü görmeye davet edilir.

“Genç hanım, görelim daha bu sabah
Eflâtun elbisesini güneşe açmış o gülün,
Kaybolurken son ışıkları günün
Eflâtunî elbisesinin kıvrımları ile
Sizinkine benzeyen teni
Hâlâ yerli yerinde mi?”

Doğa ana gülü koruyamadığı gibi, kızın güzelliğini de karartacaktır bir gün mutlaka. Evrende olan biten her şey insan bedeninde deneyimlenir. Gül solar, insan ölür. Hayatın kısalığı bu şiirde gül metaforuyla temsil edilir. Gülün bir günlük yaşam ölçeğinde hayatın kırılganlığını, yarının garantisi olmadığını anlatır.

“Heyhat! Görüyorsunuz hemen şurada
Teslim edivermiş kısa zamanda
Bütün cemâlini!
Böyle bir çiçeği bile koruyamadıysa,
Şafaktan alacakaranlığa,
Nasıl bir anadır bu doğa?”

Şiirin son kıtasında Ronsard, Cassandra’ya gençlik bitmeden, yaşlılık gelmeden “gençliğini toplamasını” önerir; onun aşkını reddetmeden genç kızı hayattan zevk almaya yönlendirmeye çalışır:

“Sözüme inanırsanız, genç hanım,
Yaşınız hâlâ açarken,
Yeşil tomurcuklar misali,
Toplayın gençliğinizi,
Zira yıllar er geç bu gül gibi
Kopartacak güzelliğinizi.”

Carpe diem’i, güzellikleri, mutlulukları ertelememek, yaşamın ve varoluşun değerini, önümüze çıkardığı fırsatları şimdiki zamanda fark etmek olarak anladığımızda, felsefeci Pascal’ın yaşamayı ummak yerine onu gerçekten şu ânda yaşarız. Hayat ve ölüm arasındaki dar alana sıkışmış varlıklar olarak, Epikür’ün minnettarlık felsefesinin özeti olan, dikkatimizi şimdiki zamanın iyi şeylerine odaklayıp, olmuş olanların güzel anılarıyla şimdiyi pekiştirip geleceğe güvenle bakmak, günlerimizi bereketle toplamamıza hizmet edecektir.

“Vakit varken tomurcukları topla. Zaman hâlâ uçup gidiyor ve bugün gülümseyen bu çiçek, yarın ölüyor olabilir.”

Bu Yazarın (Zeliha Aypek) Diğer İçerikleri:

Bir Kadın Şarkılarına Halkını Sevdiriyor: Ümmü Gülsüm

Bahar Artık Gelebilirsin!

Vibes Almadım Bu Sürüden, Verin Bana Mavi Tik Yalnızlığımı

Mevsimsiz Sevmek

Ne Mutlu Ulysses Gibi Güzel Bir Yolculuk Yapana!

ETİKETLER:anı yaşamakcarpe diemhayatın kısalığıönerilenlerZeliha AypekZeliha Aypek yazıları
Bu İçeriği Paylaş
Facebook Whatsapp Whatsapp Bağlantıyı kopyala Yazdır
Tepki Ver
Hayran0
Mutlu1
Üzgün0
Uykulu0
Sinirli0
Şaşkın0
Göz Kırp0
Avatar photo
YazanZeliha Aypek
Bağlantılar:
Yazar
Önceki İçerik Psikopatolojide Neler Var?
Sonraki İçerik Göç Vakti
Yorum yapılmamış Yorum yapılmamış

Bir yanıt yazın Yanıtı iptal et

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Sosyal Medya

FacebookBeğen
XTakip Et
InstagramTakip Et
YoutubeAbone Ol

Yeni İçerikler

Penguenlere Ölüm
Abdulhadi Yazıcı
Öyküler
6 Temmuz 2025
10 Görüntüleme
Ey Hoş Geldin Dostun Gülüşüyle Sıcaklığıyla
Mehmet Aluç
Denemeler
6 Temmuz 2025
15 Görüntüleme
İnsan Denilen Hikâye
İris Bayraktar
Denemeler
6 Temmuz 2025
8 Görüntüleme
Narsist İnsanlarla Baş Etmenin Yolları
Nuran Erez Turan
Kişisel Gelişim Psikoloji
6 Temmuz 2025
8 Görüntüleme
Aldanmak ve Aldatmak
İbrahim Halil Özdemir
Maneviyat
5 Temmuz 2025
39 Görüntüleme

En Çok Yorumlananlar

Minimalizm
Yaşam
Pilav
Hatıralar Öyküler
26 yorum
Aynanın Söylediği
Öyküler
26 yorum
Yorgunuz
Güncel
26 yorum
Her Şey Kendini Tanımakla Başlar
Öyküler
25 yorum

Bunları da beğenebilirsin

Denemeler

Dedemin Saati

3 Mart 2025
Güncel

Göçüp Giden Yaşamları Andık Bugün

16 Nisan 2023
Öyküler

Işık

19 Ocak 2024
Şiirler

Çeyrek Ömür

12 Haziran 2025
//

Hayatın Lezzeti “Hayrendiş” Olmakta!

Kurumsal

  • Hakkımızda
  • Künye
  • Yazarlar
  • Başvuru
  • Gizlilik politikası
  • İletişim

Hızlı Menü

  • Tüm Gönderiler
  • Bugün Eklenenler
  • Okuma Listem
  • İlgi Alanları
HayrendişHayrendiş
Bizi takip edin
© 2024 Hayrendiş - Sitede yer alan makale, yazı ve şiirlerin tüm hakları yazarlarına ve Hayrendis.com'a aittir. Kaynak gösterilerek de olsa kullanılamaz. Web Tasarım: YD Web
  • Hakkımızda
  • Künye
  • Yazarlar
  • Başvuru
  • Gizlilik politikası
  • İletişim
Tekrar Hoş Geldiniz!

Hesabınıza giriş yapın

Username or Email Address
Password

Şifreni mi unuttun?