Sosyal fobisi olan bir insan olduğunuzu düşünün. Bugün çok önemli bir sunumu binlerce insanın önünde yapacaksınız. Ama kalbiniz yerinden çıkacakmış gibi atıyor, soğuk terler döküyorsunuz, titriyorsunuz ve sürekli zihninizde sahneye çıkarsanız yanlış kelimeler söyleyeceğiniz, insanların size güleceği ve rezil olmuş bir şekilde sahneden ineceğinizi hayal ediyorsunuz. Tam bu esnada size bir ilaç vereceğimi bu ilacı kullandıktan sonra tüm problemlerinizin geçeceğini daha önce sizin durumunuzda olan bir insana da bu ilacı verdiğimi ve tüm şikayetlerinden kurtulup çok güzel bir sunum yaptığını söylüyorum. Siz bu ilacın gücüne ne kadar inanırsınız?
Büyük ihtimalle şu an tek çıkar yolunuzun bu ilaç olduğunu düşünür, ona güvenerek hemen kullanmak istersiniz değil mi?
Bu ilacı alıp kullandığınızı ve sonra sunumunuzu yaptığınızı yine şikayetlerin var olduğunu ama sizin düşündüğünüz şekilde rezil olmadan insanların sizin kaygınızı anlamadan sunumu bitirdiğinizi varsayalım. Bu ilaca güveniniz şu an ne kadar arttı?
Şu an daha çok güven duyduğunuzu duyar gibiyim ve bundan sonra her sunumda bu ilacı almak isteyecekmişsiniz gibi geliyor bana.
Tam şu anda size, aslında bunun bir ilaç olmadığını ve şikayetlerinize, sunum yapmanıza hiçbir faydasının olmadığını söylesem?
Şaşırırdınız değil mi? ‘‘Nasıl olur şikayetlerim bu kadar azalmışken, kendimi daha iyi hissetmişken bu nasıl bir ilaç olmaz, nasıl bana ve problemime hiçbir etkisi olmaz?’’ diyebilirsiniz. Ben de size bunun plasebo etkisi olduğunu söylerim.
Plasebo etkisi herhangi bir farmokolojik etkisi olmadığı halde kullanılan ilacın hastalığa iyi gelmesi durumudur. Yani etkisiz bir şeyin sizi iyileştirmesidir. Bu nasıl mümkün olabiliyor? Kişi burada ilaca bir anlam yüklüyor ve onun kendisini iyileştireceğine karşı sonsuz güven duyuyor. Bunun sonucunda olumlu etki görülüyor. Bu sayede bizlerde düşünce ve inançlarımızın aslında bizi ne kadar etkilediklerini ve bizim için ne kadar büyük bir etkiye sahip olduğunu görebiliyoruz.
Bu durumun tam tersi de mümkün olabilir eğer siz bir şeyin sizi kötü etkileyeceğini, hasta edeceğini düşünürseniz bunun sonucunda gerçekten kötü senaryolarla karşılaşabilirsiniz. Bu yüzden ne düşündüğümüze, neye inandığımıza dikkat edelim ve düşüncelerimizin gücünü asla hafife almayalım. 🙂
